Šta su grčevi i kako pomoći bebi?

Šta su infantilne kolike?

Infantilne kolike, poznatije kao grčevi odojčadi, javljaju se u najranijem uzrastu i traju najčešće 3 do 4 meseca. Osnovni simptomi su neutešan plač, nervoza i iritabilnost, a najintenzivnija faza upravo je u uzrastu od 4. do 6. nedelje. Iako se tako ne čini, ova deca su zdrava i uredno napreduju.

Na žalost, razlog zbog kojeg taj poremećaj nastaje još uvek nije u potpunosti poznat. Međutim, postoje razne teorije od kojih neke navode da je reč o nezrelosti neurološkog i gastrointestinalnog sistema, kao i o promenjenoj mikrobioti. Sa psihosocijalne strane grčevi odojčadi se povezuju sa psihološkim stanjem majke, neprimerenim zbližavanjem majke i bebe, kao i detetovim temperamentom.

Kako odojčetu ublažiti bolove nastale usled kolika?

Neutešan plač deteta vrlo često uzrokuje veliku zabrinutost, stres i pad raspoloženja kod roditelja koji tada vrlo često traže pomoć pedijatra, ali i alternativna rešenja. Jedan od najčešćih pristupa je upotreba probiotskih kultura za koje je dokazano da mogu da deluju pozitivno, naročito kad je u pitanju trajanje plača.  

U cilju ublažavanja tegoba veliki broj istraživanja se posvetio ishrani i dodacima ishrani. Za isključivo dojenu decu preporučuje se svakako i dalje dojiti dete, a eliminacijska ishrana kod majke uglavnom se ne preporučuje. Sa druge strane, deca hranjena mlečnom formulom, iako za sada nema dovoljno naučnih dokaza, mogu imati nešto slabije simptome ako se upotrebljavaju formule koje imaju delimično hidrolizovane proteine, nešto manje količine laktoze ili sadrže određene sojeve probiotika.

Probiotici u gastrointestinalnom sistemu deluju na nekoliko nivoa. Njihovo osnovno dejstvo je sprečavanje nastanjivanja patogenih bakterija u crevu, podsticanje varenja i apsorpcije pojedinih hranljivih materija, kao i stvaranje kratkolančanih masnih kiselina i vitamina K. Dodatno probiotici pozitivno utiču na propusnost crevnog epitela i rad imunog sistema.

Grčevi kod dece

Upravo iz ovih razloga probiotici se često koriste kao dodatak ishrani kod dece sa funkcionalnim gastrointestinalnim poremećajima. Deca koja pate od konstipacije, razdražljivih creva i bolova u stomaku najčešće su podvrgnuta terapiji probioticima, a danas postoje istraživanja koja su pokazala značajan pozitivni uticaj uzimanja u prvom redu Lactobacillus rhamnosus GG (LGG) i Lactobacillus reuteri, ali i nekih bifidobakterija u smanjenju simptoma navedenih poremećaja.

Naravno, budući da je reč o gastrointestinalnim poremećajima, pored probiotika čije se delovanje sve više ispituje, vrlo često su se proučavale i izmene u ishrani koje bi mogle imati dobar rezultat u smanjenju simptoma funkcionalnih gastrointestinalnih poremećaja.

Dijeta kod grčeva usled konstipacije

Kao potpora terapiji probioticima, najčešća dijeta koja se preporučuje kod konstipacije je ona bogata dijetetskim vlaknima, odnosno namirnicama poput povrća i voća, integralnih žitarica i njihovih proizvoda, kao i fermentisanih mlečnih prerađevina, a preporučuje se izbegavanje u što je moguće većoj meri industrijskih, odnosno prerađenih prehrambenih proizvoda.

Jedan od najefikasnijih tipova ishrane koji se ujedno najčešće preporučuje kod razdražljivih creva, a ponekad i funkcionalnih bolova u stomaku, jeste tzv. dijeta Low-FODMAP. Naime, to je ishrana koja eliminiše sve fermentabilne ugljene hidrate, odnosno namirnice koje ih sadrže, a cilj dijete je postići smanjenu aktivnost crevne mikrobiote koja metabolizovanjem upravo oligo-, di-, monosaharida i poliola stvara gasove i metabolite koji uzrokuju tegobe poput nadimanja, promena u konsistenciji stolice, grčeva i bolova.

Funkcionalni gastrointestinalni poremećaji u uzrastu odojčadi i male dece nisu zdravstveni problem, ali značajno utiču na kvalitet života. Zbog toga je vrlo važno posvetiti se njihovom lečenju, odnosno smanjenju trajanja simptoma svim mogućim načinima koje nude savremena medicina, nutricionizam i farmakologija.